Afrika in je bloed van leven tot de dood. We proefden ervan, lieten tranen, waren verwonderd, teleurgesteld, woedend, blij,… Het was onze eerste keer dat we de bevalling van een gestorven kindje begeleidden. Niemand wist van iets: moeder, vroedvrouwen en wij! Toen we geen harttonen vonden met de hoorn van Pinard vroegen we een vroedvrouw nog eens te controleren. Ze had er wel gehoord zei ze. We moesten later constateren dat dat de harttonen van de moeder geweest zijn, want het kindje was al enkele dagen in de baarmoeder gestorven. Toen het geboren werd, trachtten we het nog te aspireren, met hoop droog te wrijven,.. maar de pulse in de navelstreng was er niet, het kindje gaf geen teken van leven. Het werd stil in de ruimte..de moeder wachtend op geschrei.. kijkend naar ons om het leven te bevestigen. Ik kon enkel de ogen sluiten en vragen aan een vroedvrouw om de moeder uitleg te geven in het Swahili. Hoe kan een taalgehandicapte vreemde witte eend in de bijt zo’n boodschap geven? Spijtig genoeg werd de taak overhandigd aan een jong studentje die communiceerde: “zie je dat dan niet? het is dood” en gooide het op de weegschaal om de procedures van een ‘mors in utero’ af te draaien. Na deze slag in het gezicht moest deze kinderloze moeder door de gang van de materniteitskamer waar de blik van de zogende moeders met ingebakerde kindjes haar tranenpas volgden. De ruimte liep over van stilte.. herinneringen aan gestorvenen.. ingeslikte tranen.. dankbaarheid voor het leven..
De huid van zwarten is harder, stugger. Zwakheid wordt geslagen en met roepen en tieren bejoeld. Zwangeren tijdens de bevalling moeten zich vermannen! En ook ogenblikkelijk luisteren! Indien niet, dan zwaait er wat..! Het is nochtans contra-productief! De trance van de vrouw die bevalt wordt zo gestoord waardoor contracties kunnen uitblijven. Dit is een natuurlijk gevolg van de hormonale werking van de vrouw die, in tijde van gevaar, moet kunnen vluchten! Spijtig genoeg hebben de vroedvrouwen geen oog voor tranen van 18-jarige meisjes. Jolien en ik balanceren hier op een koord tussen het respect voor het gezag van de vroedvrouw en verantwoordelijkheid voor een goede zorg voor de zwangere. Maar wat is goede zorg? Iedereen kijkt door zijn eigen bril…Het ziekenhuis door die van “evidence-based”. Vroedvrouwen hebben gestudeerd en geleerd dat ‘local medicine’ (lokale medicatie, healing) slecht is. Zo worden zwangeren die komen bevallen met een lintje of symbool rond de buik ter bescherming en zegening, gedwongen dit te verwijderen. “Het is fout”, zeggen de vroedvrouwen.. het is “local belief” en dat accepteren wij niet in het ziekenhuis. Raar maar waar, wordt dan wel, indien er iets mis gaat in de arbeid of bevalling, de rede gezocht bij “local medicine”! De bevestiging van het diepgewortelde geloof? Kan je ze kwalijk nemen van alleen, thuis, te willen bevallen?
Terwijl wij in het Westen de evidence-baced “mother friendly Care” uitwerken omdat de geboorte langetermijnsgevolgen met zich meedraagt, worden in Afrika, volgens deze theorie, diepe herinneringen geslagen.
Er is geen epidurale verdoving in Ujiji Health Center. Er mag geen familie of man meekomen in de materniteit of verlosafdeling. De vrouw moet hier alleen de golven van de weeën berijden. Zacht en woest, uren of dagen… Ze zoekt – in zichzelf, al wandelend, zittend, liggend, zwetend, haar gebeden prevelend tot Mungu (God) – de kracht en overgave om haar kind een leven op deze wereld, op de Aarde, te geven. In Sh’Allah, met de wil van God, leeft het.
Uit respect voor de kracht van de Tanzaniaanse vrouwen..
Mambo! Poa?
De tijd vliegt hier ontzettend vlug voorbij, de helft van ons avontuur is helaas al voorbij. In het Ujiji health center voelen we ondertussen al goed thuis en het is zeer fijn om samen te werken met de vroedvrouwen hier. Vorige week hebben we 3 nachten gewerkt, omdat de vrouwen ’s nachts meestal naar het ziekenhuis komen. De eerste 2 nachten was het rustig, maar de laatste nacht was het zeer druk en daar waren we heel blij om. We zaten met alle vroedvrouwen in de verpleegpost en opeens horen we mensen buiten heel luid ‘nursy’ roepen. Michèle liep naar buiten en zag daar een vrouw bevallen op de grond. Ze had zelf geen tijd om haar handschoenen aan te trekken en heeft een prachtig jongentje op de wereld gebracht. Een unieke ervaring dat we niet snel zullen vergeten. Achteraf hebben we die nacht elk nog een bevalling gehad. We waren voldaan en konden met een glimlach gaan slapen. Na deze nacht beseften we: vroedvrouw zijn is toch het mooiste beroep dat er bestaat! Ondertussen zijn Michèle en ik al een goed team geworden en zijn steeds beter op elkaar afgestemd.
Afgelopen weekend zijn we samen met Jasper en Josephine (studenten uit Gent) naar Marumba geweest. Het is een dorpje 3 uur rijden met de bus vanuit Kigoma. We zijn naar Marumba vertrokken met de dala dala, waar we letterlijk als sardientjes in blik tegen elkaar geplakt waren. Na 3 uur plakkend op de bus, moesten we nog een picky picky (moto) nemen om het dorpje te kunnen bereiken, dat gelegen was op een berg. Het had net geregend en de zandwegen waren glad en glibberig. We zijn niet vlekkeloos boven geraakt , de moto’s vielen geregeld stil omdat er te veel modder was en Josephine is zelfs van de picky picky gevallen . Ze is er vanaf gekomen met een blauw achterwerk en een goed verhaal voor later. Marumba is een dorpje op het platteland, waar we geproefd hebben van het echte authentieke leven in Afrika met prachtige natuur. We verbleven daar bij broeder Mark, een Belgische broeder die al 7 jaar in Tanzania woont. Hij is daar verantwoordelijk voor het psychiatrische ziekenhuis en iedereen van het dorp kan bij hem terecht. We zijn er zeer goed ontvangen en we hebben een hele fijne tijd achter de rug. Tot de volgende! Kwaheri!
Nieuws
Nieuws over ons / de website
De reis
Status
We willen aan iedereen laten weten dat we goed zijn aangekomen en dat we volop kunnen beginnen genieten van Tanzania! De eerste twee dagen van ons verblijf verbleven we in de grootste stad van Tanzania, namelijk Dar Es Salaam. We verbleven daar bij de broeders. Ik voelde er me niet echt op mijn gemak. De straten waren zeer vuil, weinig natuur, zeer veel armoede,… Ik dacht bij mezelf is dit nu Afrika? De broeders van Dar Es Salaam hebben ons met open armen ontvangen en ook de plaatselijke bevolking was zeer vriendelijk, iedereen sprak ons aan op straat en heette ons welkom in Tanzania. Dit is iets wat we niet gewoon zijn in België. De broeders in Dar Es Salaam hebben ons geholpen bij het in orde maken van de papieren, zodat we op stage zouden kunnen gaan. Zonder succes helaas, we zijn nog steeds aan het wachten op onze papieren en kunnen momenteel nog niet op stage vertrekken. Ondertussen beseffen we dat dit de Afrikaanse mentaliteit is, alles is hier op het gemak. Zoals ze hier zeggen : ‘polé polé’!
Zaterdag ochtend hebben de broeders van Dar Es Salaam ons naar de luchthaven gebracht en konden we onze binnenlandse vlucht nemen naar Kigoma, onze eindbestemming. Vanuit het vliegtuig zagen we de prachtige natuur, het zag er helemaal anders uit dan in Dar Es Salaam. We namen de taxi op de luchthaven naar Aqua Lodge, waar we uiteindelijk gingen verblijven. Toen we toekwamen bij de broeders vertelden ze ons dat we de eerste drie weken van ons verblijf ergens anders moesten verblijven, omdat Aqua Lodge volzet was. We moesten verblijven in een huisje, een eindje verder van Aqua Lodge. Er woonde daar niemand en we hadden daar onze eigen kok en bodyguards. Je zou zeggen dat dit goed klinkt, maar het was helemaal niet zo fijn. De kok bediende ons, maakte ons eten, we mochten niks afwassen,… Dit voelde voor ons helemaal niet goed aan, we wilden helemaal niet bediend worden. De badkamer was zeer vuil en het stonk er enorm. Als je stond te douchen stond je bijna met je voeten in het toilet. Er waren geen stopcontacten en ook geen internet, dus we konden er ook helemaal niks doen, want we moesten binnen in het huisje blijven. Aangezien we nog niet op stage kunnen, leek het ons ideaal om de eerste week aan onze bachelorproef te werken, maar zonder internet of stopcontacten is dit vrij moeilijk. Na de eerste nacht in het huisje hebben we de broeders gesmeekt of we toch niet in Aqua Lodge konden verblijven, want hier waren we niet alleen en voelden we ons veilig. Na lang discussiëren en onderhandelen kregen we plots toch een kamer in Aqua Lodge. We waren zo blij!! Toen de broeders hoorden dat we van Odisee van Sint-Niklaas waren, was het zeker geen probleem. We vonden het vreemd dat het toen opeens wel allemaal kon. Toen hadden we eindelijk het gevoel dat we aangekomen waren en konden we beginnen genieten van Afrika.
De eerste avond werden we uitgenodigd op een Afrikaans welkomst- en afscheidsfeest van twee broeders. We woonden de mis bij, keken naar de optredens van de kinderen van Bangwe, aten samen en dansten hierna samen. Het was opmerkelijk hoe goed iedereen hier van jongs af aan, zeer goed kon dansen. Het regent hier vaak, maar het klaart hier telkens weer op. In Aqua Lodge hebben we een privé strandje en is echt prachtig! Hakuna matata!
Werkervaring
Ongelooflijk, maar waar, zijn we vorige donderdag eindelijk begonnen met onze stage! Al waren we voorbereid dat Afrika anders zou zijn, toch was het even slikken! In België is steriliteit en hygiëne erg belangrijk waardoor het toch confronterend is om te merken dat men er hier veel losser mee omgaat. Steriele handschoenen worden aangedaan aan één hand om snel weer onsteriel gemaakt te worden door de andere hand! De huid wordt niet ontsmet bij het prikken van een infuus en soms prikt men een aantal malen aan met dezelfde naald tot het lukt. Toen we de kans kregen een keizersnede bij te wonen, wisten we niet wat we mochten verwachten. We voelden ons verbonden en voelden erg mee met de zwangere vrouw die we de dag ervoor nog hadden begeleid. We hoopten dat het er allemaal professioneel aan toe ging gaan. Het was ok! De keizersnede zelf wordt hier nog gedaan door een vertikale incisie. Dit wordt in België al lang niet meer verrricht voor cosmetische redenen. We spraken met de uitvoerende dokter en vroegen naar de reden van de vertikale richting. Hij zei dat het een gemakkelijkere techniek is en dat men het sneller kan uitvoeren. Het moet snel gaan omdat de epidurale verdoving slechts in shot wordt gegeven. Het kindje bleek slap te zijn en ademende met moeite. We waren getuige van een reanimatie. Die verliep erg traag.. volgens de ‘polepole’ mentaliteit werd het kindje manueel geaspireerd.. Wonder boven wonder haalde het kindje het! De eerste dag mochten we enkel toekijken bij een bevalling, maar vanaf de tweede dag kregen we de gelegenheid bevallingen te begeleiden! De moeders nemen in een plastieke bassin alle benodigheden voor de bevalling mee: een plastieken zeil en doeken. De doeken dienen om zelf op te liggen, als wikkeljurk, als inbakerdoek, maandverband, damsteundoek, enz. Ze neemt de vuile doeken later dan ook zelf weer mee naar huis om ze uit te wassen. Het personeel wordt niet graag ‘contaminated’ (besmet) en zal de zwangere dan ook enkel aanraken met handschoenen. Een vlek op het eigen verplegerspak vinden ze erg vies.. De manier waarop ze met zwangeren in arbeid omgaan is ook erg verschillend met België! Terwijl men in België de vrouw met respect behandelt, haar rug masseert wanneer het moeilijk wordt en informatie geeft, krijgen ze in Tanzania een slag of snauw wanneer ze luidruchtig worden, worden ze niet aangeraakt door het personeel zonder handschoenen, niet geholpen tijdens de arbeid en gecommandeerd wat ze moeten doen. Het is hard om te zien. We benaderen de vrouwen die wij begeleiden met onze Belgische mentaliteit. Het Tanzaniaanse personeel lacht er soms wel eens mee, maar ze laten het toe! Vandaag, dag 5 van onze stage, is een gloriedag voor Jolien en voor mij!!! Jolien begeleidde een bevalling van een ‘surprise’ tweeling! Niemand had tijdens de prenatale consulten gemerkt dat er twee kindjes waren! Toen de baarmoeder toch wel erg groot bleef na de bevalling van het eerste kindje en Jolien al had gesondeerd voor alle zekerheid, bracht een toucher zekerheid: er kwam er nog één! Het was de verrassing van haar leven! Allegeluk waren het twee kindjes in hoofdligging!! Ik deed mijn 40-ste bevalling!! We zijn een goed team aan het worden. De ene assisteert de andere..en omgekeerd!
Culture ervaring
Vandaag werden Jolien en ik geconfronteerd met “lokale bestraffing van een dief”. We hadden samen met een ander Belgisch meisje afgesproken om naar “Hope of Nation” te gaan. Dit is een organisatie die vrouwen helpt en kansen biedt. We gingen er naar toe om kleedjes te laten maken van onze Afrikaanse stofjes die we kochten op de stoffenmarkt. Hope of Nation is wat verderop in de straat waar onze verblijfplaats is (Aqua lodge). Toen we naar Hope of Nation aan het wandelen waren, zagen we een grote groep mensen (mannen en kinderen) in onze richting wandelen in het midden van de straat. Een man liep voorop met een levende geit die hij op de schouders droeg. Jolien maakte ons erop attent dat de man een bebloed gezicht had. Hij keek naar de grond en stapte traag vooruit. We wisten niet goed wat we moesten denken hiervan. Het gaf me een gevoel van een lokale bestraffing. Toen we van Hope of Nation terug kwamen, zagen we de man op de grond liggen met een aantal mannen errond. Ze deden niets, keken alleen. De man bewoog niet. We waren geshockeerd en vele vragen staken de kop op. Toen we op Aqua Lodge aankwamen spraken we een broeder aan om hier meer van te weten te komen. Waarschijnlijk ging het om de lokale bestraffing van een dief. Hij zei dat de mensen de dief bestraffen en dat dan pas de lokale politie erbij wordt geroepen. Het rechtssysteem zou niet goed functioneren. Daarom neemt de bevolking het recht in eigen handen. Sinds er meer vluchtelingen van Burundi in Tanzania aankomen, worden er ook meer diefstallen gepleegd. De dief die gestraft wordt moet het object dat hij wilde stelen op de schouders dragen. In dit geval was het een geit.