Zoals beloofd vertellen we jullie deze week over het nieuwe project waar we vorige week mee van start zijn gegaan. Het is een project dat draait om het informeren van zwangere vrouwen. We zullen in totaal drie sessies organiseren omtrent zwangerschapsvoorlichting, waarvan we deze week onze tweede is geweest. Dit alles speelt zich af in een wondermooi dorpje, Dafor Turnu genaamd, op slecht een half uurtje rijden van Kpando, waar wij wonen. Zo kortbij maar toch erg verschillend. Authentiek is denk ik hoe je dit het best kan omschrijven. Alleen de weg ernaar toe is voor mij al de moeite waard. Tot voor kort kon je het enkel via motor bereiken, mits het zo dicht tegen het Volta meer gelegen is. Intussen is er een soort van brug/dam gebouwd, dat autoverkeer terug min of meer mogelijk maakt. Vanaf hier is er wel geen sprake meer van asfalt, enkel een felgekleurde aardeweg tussen heel wat natuur en lemen huisjes. Elke sessie kwamen er tot nu toe een 12-tal aanstaande moeders opdagen. Het was heel fijn om te zien dat de opkomst minstens even groot was tijdens de tweede sessie, dan tijdens de eerste. Zo heb je meteen toch het gevoel dat wat je vertelt wel degelijk interesse wekt.
Tijdens de eerste les gaven we informatie omtrent de bevalling. Wat is normaal tijdens een bevalling en wat kan je verwachten. Ook echter wat abnormaal is en waar je alert tegenover moet zijn, werd besproken. Tijdens de tweede les, gaven we advies over hoe je jezelf en je omgeving het best voorbereid op de bevalling. De laatste les zal focussen op de postnatale periode.
Voor mij en Silke persoonlijk, is het niet enkel een interessant om opnieuw onze educatie- en voorlichting skills als verpleegkundige te trainen, maar ook is dit een onderwerp waar wij tijdens onze opleiding weinig over hebben geleerd. Het vroeg dus af en toe wat meer voorbereidingswerk dan de lessen omtrent eerste hulp. Met de hulp van onze manager, Katrine, die toevallig ook vroedkundige is, ging het allemaal vrij vlot. We spreken de vrouwen toe met behulp van een tolk, maar gebruiken ook visueel materiaal als posters en flyers waar onze uitleg in samengevat staat én vertaald is naar het Ewe. We maken echter bij elke aanvang van een sessie duidelijk dat onze informatie prenatale zorg en consultaties in een zorginstelling vervangt, integendeel, enkel aanvult. We houden ook steeds rekening met het feit dat vele van deze vrouwen in huis zullen bevallen, en niet in een ziekenhuis. Onze informatie is dus aangepast op beide scenario’s. Wel leggen we de nadruk op het belang van prenatale zorg, zéker voor vrouwen die thuis willen bevallen. Op die manier weten ze tenminste of alles veilig is om een natuurlijke geboorte te kunnen uitvoeren zonder al te veel complicaties. Ook maken we duidelijk dat indien er zich twijfels of gevaartekens voordoen, men het best meteen professionele hulp zoekt om kwalijke gevolgen te vermijden. Ondanks het werken me een tolk, proberen we de meeting zo interactief mogelijk te maken door ook de vrouwen vaak genoeg aan het woord te laten. Zo creëer je een sfeer waar ook zij hun vrij voelen om ervaringen en bedenkingen te delen. Veel van de vrouwen hebben namelijk hier en daar wel al wat ervaring met een moederschap. Ook al zitten er ook twee vrouwen bij voor wie het hun eerste zwangerschap is. Totaal tegenovergestelde is er een moeder wiens 9^de kind binnenkort geboren zal worden. Een gevarieerde groep dus. Zelfs voor de hele ervaren moeders is het belangrijk om hun te wijzen dat ervaring tijdens een bevalling er niet automatisch voor zorgt dat het allemaal vlekkeloos verloopt, integendeel zelfs. Vaak is het zo dat hoe meer kinderen je reeds hebt gehad, hoe meer kans op complicaties je hebt. Elke vrouw is echter uniek, net zoals elke zwangerschap en zeker ook elke geboorte uniek is.
We kijken er alvast naar uit om volgende week voor de laatste keer deze fijne groep van vrouwelijk schoon te mogen toespreken.

Verder heb ik deze week mijn laatste dagen op het operatiekwartier gespendeerd met nog meer variatie aan allerlei soorten wonden. Van hechtingen tot het draineren van abcessen, tot necrotische wonden enzovoort. Zo hebben we deze week een jongetje over de vloer gehad die het topje van zijn wijsvinger er zo goed als volledig had afgesneden met een machete. Hoe goed we ook probeerden om het kind kalm te houden, zelfs met gebruik van lidocaïne was hechten onmogelijk. Het jongetje stribbelde te hard tegen en was verbazend sterk. We hebben vervolgens de anesthesist om hulp moeten vragen. Aan de hand van een intraveneuze injectie Ketamine hebben we de vinger mooi kunnen hechten. Eind goed al goed. Wat mij echter wel is bijgebleven, is het gesprek achteraf met de anesthesist. Ik vroeg aan hem waarom hij voor Ketamine gekozen had, puur uit interesse. We hebben namelijk geleerd dat Ketamine een vorm van sedatie mogelijk maakt waarbij de ademhaling niet stilvalt, en intuberen dus niet nodig is. Dit maakt het medicijn handig in spoedsituaties of in omgevingen zoals hier waar intuberen niet altijd vanzelfsprekend is. Stiekem wou ik graag weten of mijn bedenkingen door hem bevestigd zouden worden. Hij vertelde me echter dat hij veel liever een regionale blokkade had uitgevoerd van de arm. Dit is een soort regionale verdoving waarbij zenuwbaan van het betreffende lichaamsdeel geblokkeerd wordt. Hij vertelde hier echter bij hij dit jammer genoeg nooit geleerd heef in praktijk, omdat de arts die hem heeft opgeleid dit weigerde. Hier snapte ik werkelijk niets van. Blijkt dat zijn deze man de enige anesthesist in omstreken wil zijn die capabel is om een regionaal blok uit te voeren. Dit maakt hem uniek en begeerd. Een heel jammerlijke situatie als je het mij vraagt… Want er is al een zodanig tekort aan artsen. De anesthesist in kwestie legde mij uit dat hij graag op eigen houtje een bijscholing wil volgen hiervoor. Dit kost echter wat geld en hij moet zijn mentor waaronder hij nu werkt ook zien te motiveren. Het zou namelijk ongepast zijn om als ‘leerling’ een bijscholing te volgen, waar diens mentor zelfs nog niet in geschoold is. Laten we hopen dat hij zijn mentor zo ver krijgt.

Iets minder spannend is dat ik ook wondgazen op steriele wijze heb leren vouwen, dit aan de hand van de sequential envoloppe wrapping fold. Op deze manier worden gazen op steriele wijze verpakt. Na het opvouwen worden ze machinaal gesteriliseerd. In welke mate deze kompressen effectief steriel zijn, of even steriel zijn dan diegenen die wij in België gebruiken, kan ik je geen cijfers over geven. Wel weet ik dat het veel economischer en ook meer ecologisch moet zijn dan wat wij doen. Door hier stage te lopen merk je echt hoe snel wij zaken weggooien, en alles ook maar één keer gebruiken. Een echte wegwerpindustrie dus. Hier worden veel gemakkelijker infuusleidingen hergebruikt, ook al gaan er andere soorten medicatie door. Wat op zich geen probleem is, zolang het niet om bloed of andere vicieuze stoffen gaat. Ik zeg niet wij volledig fout bezig zijn, want door steeds nieuw materiaal te gebruiken ben je in het algemeen gewoon meer zeker dat er niets fout loopt. Ik zeg alleen dat we af en toe misschien wel wat te snel wegsmijten, en het misschien beter zou zijn om bijvoorbeeld pincetten opnieuw te steriliseren dan gewoon weg te gooien…

Verder is Silke haar karma ook weer helemaal gezuiverd. Zij heeft deze week namelijk een bloeddonatie gegeven. Zoals jullie ondertussen wel weten werkt UNiTED PROJECTS samen met de oorspronkelijke organisatie Hardthaven, het kindertehuis. Zij vangen niet alleen kinderen op in hun tehuis maar sponseren ook families en kinderen die het moeilijker hebben. Zo sponseren zij bijvoorbeeld de studie van twee studenten geneeskunde, die dankzij Hardthaven nu in hun laatste jaar zitten en een veelbelovend gynaecoloog en pediater zullen worden. Nu was het zo dat een van hun gesponsorde kinderen een bloeddonatie nodig had. Alles is goed verlopen en Silke haar bloedgroep O positief kwam als geroepen.

Wat jullie misschien nog niet weten is dat wij hier na onze stage uren ook allerlei meetings hebben. We hebben op donderdag wekelijks een ‘nursing meeting’ waarin we onze persoonlijke stage-ervaringen bespreken, maar ook specifieke cases aanhalen en opdrachten voor voorbereiden. Hiernaast is er ook een wekelijkse ‘volunteer meeting’ op dinsdag, waarbij alle huidige vrijwilligers die voor UNiTED werken, samenkomen en opgevolgd worden binnen hun projecten. Soms krijgen deze meetings een bepaald thema. Deze week was dit het retrovirus HIV. We kregen een korte introductie en wat statistieken omtrent de ziekte. Blijkt dat onze regio, Volta, bij een van de hoogste cijfers aan HIV behoort. Vandaar dat wat sensibilisatie hieromtrent zeker geen kwaad kan. We bespraken ook dat er hier vele misopvattingen bestaan onder de mensen over hoe de ziekte nu net verspreid wort, vandaar dat ook onze kennis hieromtrent even getest werd aan de hand van een korte quiz. Wij als verpleegkundigen weten maar al te goed dat HIV enkel overdraagbaar is via bloed of onveilige seksueel contact. Wel leerden we bij dat het delen van een tandenborstel ook niet heel veilig is, aangezien we tijdens het poetsen vaak micro wondjes maken waardoor uitwisselen van bloed mogelijk gemaakt wordt. Het is verschrikkelijk jammer om te horen dat vele mensen denken dat HIV verspreid wordt door hoesten, zweet of zelfs het schudden van elkaars handen… Er heerst namelijk sowieso al een sterk taboe hier omtrent HIV, misopvattingen over de manier van transmissie maakt het enkel moeilijker om dit taboe te bestrijden. Deze taboe op zijn beurt maakt het ook des te moeilijker om deze ziekte te bestrijden. HIV-medicatie is namelijk 100% gratis in Ghana, wat fantastisch is. Door het hele taboe hierrond, komen mensen echter niet om hun medicatie of zijn bang om hun te laten diagnosticeren, uit angst dat mensen zouden praten en oordelen. Er zijn dus nog heel wat groeimogelijkheden om HIV-awareness hier in Ghana.

Dat was het voor deze week,

Tot snel!