Week 2: Eerste ervaringen in de Ghanese gezondheidszorg

Week 3 is van start gegaan.

Afgelopen twee weken hebben we voor het eerst mogen proeven van het leven als verpleegkundige hier in Ghana.
We lopen het eerste deel van de week stage in Kpando en het tweede deel van de week staan we samen in het Anfoega Hospital. Silke loopt momenteel het eerste deel van de week stage in het gezondheidscentrum van Kpando en ik sta in het St Patricks hospitaal in Kpando. Na 6 weken zullen we echter wisselen van locatie, zodat we elk ervaring kunnen opdoen op deze beide plaatsen in Kpando. Onze stage in Anfoega loopt echter door gedurende de volledige 12 weken.

Het gezondheidscentrum is voornamelijk eerstelijnszorg. Patiënten komen hier langs voor bijvoorbeeld wondzorg of voor het krijgen van hun maandelijkse medicatie (voornamelijk voor hypertensie en diabetes). Ook gebeuren er regelmatig screenings voor HIV of malaria. Je kan er ook op consultatie bij een dokter, waarop zij medicatie voorschrijven of doorverwijzen indien nodig. Er zijn bovendien specifieke diensten aanwezig die zich richten op prenatale zorg en geestelijke gezondheidszorg. Deze laatste zullen voornamelijk in komende weken nog aan bod komen. Silke haar eerste weken hier gingen goed. Er is niet altijd heel veel werk, maar dan vult ze haar tijd met het stellen van vragen. Zo heeft ze onlangs heel wat bijgeleerd omtrent HIV. Hoe deze ziekte in zijn werk gaat en hoe ze behandeld wordt.
Bovendien krijgt Silke steeds meer verantwoordelijkheden. Zo zat ze tijdens haar laatste shiften alleen aan het bureau om de eerste opvang van de patiënten te waarborgen en hun parameters te nemen.

Ik loop dus momenteel stage in het Sint Patricks hospitaal. Hier heb je 4 grote afdelingen. Mannenafdeling, vrouwenafdeling, kinderafdeling en de kraamafdeling. Naast deze afdelingen heb je echter ook het laboratorium, een injectiekamer, de operatiezaal en OPD. Dit laatste staat voor Out Patient Department, hier vindt de eerste opvang van de patiënten plaats. Ze worden gezien door een verpleegkundige die hun klachten noteert en hun parameters neemt. Vervolgens stelt indien nodig een arts de diagnose en wordt de ernst van deze diagnose bepaald. Hij zal dan beslissen of de patiënt moet opgenomen worden of niet.
Ik sta op dit moment in de vrouwenafdeling, maar zal binnen deze 6 weken alle andere afdelingen ook doorlopen. Door de taalbarrière is het af en toe een uitdaging om goed te kunnen volgen en een band op te bouwen met de patiënten. Ze spreken hier immers voornamelijk Ewe, zowel onder collega’s als met de patiënten. Dit zorgt er echter wel voor dat de motivatie om de taal beter te leren kennen groeit.
Qua verpleegtechnische handelingen is het momenteel voornamelijk perifere infusen aanprikken en medicatie klaarmaken. Aangezien veel van de aandoeningen hier om bacteriële infecties gaat die op te lossen zijn met antibiotica. Dit kan gaan van een pneumonie of tandabces tot maagdarmontstekingen en zo meer. Veel voorkomende aandoeningen op deze dienst zijn ook malaria, buiktyfus, maagzweren, vleesbomen, anemie en dergelijke.
De twee aandoeningen die mij deze weken het meest zijn bijgebleven zijn cellulitis en CVA (cerebrovasculair accident, in de volksmond ook wel beroerte genoemd).
Cellulitis (zie foto onderaan) is iets wat ik op vorige stages nog niet was tegengekomen. Het gaat over een ontsteking in de dieper gelegen delen van het onderhuidse bindweefsel. Ze behandelen dit met antibiotica, ontstekingsremmers en pijnbestrijding.
Verder was er ook een patiënte op leeftijd die binnen kwam met kniepijn en algemene malaise. Deze dame heeft echter gedurende de nacht een CVA doorgemaakt, waardoor de linkerhelft van haar lichaam verlamd is geraakt. In België zouden er zo spoedig mogelijk verschillende onderzoeken worden opgestart om de exacte oorzaak en oorsprong van het CVA te achterhalen. Hier werken ze echter binnen hun mogelijkheden en focussen ze voornamelijk op het behandelen van de oorspronkelijke oorzaak, namelijk hypertensie. Het is mooi om te zien hoe in de Ghanese cultuur de hulp van familieleden sterk aanwezig is. Ze zorgen voor voeden en het wassen van hun zieke verwante, tot zelfs het mobiliseren van de verlamde lidmaten. Op dat vlak geven we in België de zorg veel sneller uit handen.

Verder verliepen onze dagen in het Anfoega ziekenhuis ook goed. Het is duidelijk een groter ziekenhuis met veel meer verschillende afdelingen. Silke is in dit ziekenhuis begonnen op de kraamafdeling en ik op de kinderafdeling, waarbij ook neonatale zorg is inbegrepen. Silke haar eerste dagen waren rustig, zij wacht nog steeds ongeduldig om haar eerste bevalling bij te wonen. Hopelijk kan ze binnenkort deze ervaring van haar lijstje schrappen. Ik heb mij afgelopen week voornamelijk op de neonatale afdeling gefocust, hier liggen babytjes tot 1 maand oud. De voornaamste aandoeningen zijn sepsis, icterus (geelzucht), dyspneu (kortademigheid), hypo/hyperglycemie, dehydratatie, conjunctivitis (oogbindvliesontsteking) en premature baby’s (bijvoorbeeld door eclampsie, ook wel zwangerschapsvergiftiging genoemd). Mijn taak hier bestaat voornamelijk uit parameters opvolgen, medicatie toedienen (hoewel ik zelf nog geen perifeer infuus op babytjes heb durven plaatsen hier) en de baby’s voeden indien de moeder te zwak is of indien door andere omstandigheden borstvoeding niet mogelijk is.

Onze eerste indrukken hier smaken alleszins naar meer!

Gezondheidscentrum in Kpando

Gezondheidscentrum in Kpando

Baby voeden op dienst neonatale zorg in het Anfoega ziekenhuis.

Plaatsen van een infuus bij baby met overgewicht en dyspneu, vermoedelijk door besmetting met meconium bij geboorte, in het Anfoega ziekenhuis op dienst neonatale zorg

Cellulitis bij patiënte in het Sint Patricks ziekenhuis

De drie huidige stagiaires verpleegkunde van United Projects in onze verpleeguniformen. Eline, Suzie en Silke.

 

Eerste week

Dag iedereen!

Na enkele dagen in Kpando, leek het ons hoogtijd voor een nieuw blogbericht!

Onze eerste dagen bestonden vooral uit veel nieuwe mensen leren kennen en wat acclimatiseren, wat wel nodig was. Deze kennismakingen begonnen bij de medevrijwilligers die op onze compound verblijven. Alberte en Helena, twee Deense meisjes die health & nutrition studeren en Eline & Dong-Lu, twee Nederlandse meisjes waarvan Eline ook verpleegkundige in opleiding is en Dong-Lu voornamelijk vrijwilligerswerk doet in the children’s home.

We zijn hier heel warm ontvangen geweest. Katrine, de huidige manager van het project, wees onze kamer aan, waarna we eindelijk (na 2 nachten extra in Accra) ons écht konden settelen voor de komende maanden. Ons verblijf op de compound valt héél goed mee. We kregen een heel mooie kamer waar we niets in te kort komen. We hebben zelfs ons eigen badkamertje, waar we, wanneer er stromend water is, kunnen genieten van een frisse douche. En wanneer stromend water het laat afweten, staat onze emmer klaar.

Katrine nam ons de tweede dag ook meteen mee naar het lokale marktje in het centrum van Kpando, dat om de 4 dagen plaatsvindt. We kochten stoffen bij sister Peace en lieten ons volledig opmeten bij kleermaakster Julie, zodat ons verpleeguniform zou af zijn tegen dat we met onze stage beginnen.

Omtrent de invulling van onze stage zelf is er nu wel al wat meer duidelijk. We gaan stagelopen op drie verschillende plaatsen. Op twee van deze drie plaatsen, namelijk in het Sint-Patricks hospital en het plaatselijke healthcare center, hebben we deze week al een introductie gehad. Hier hebben we elk al een voormiddag mogen meelopen en af en toe zelfs al enkele parameters mogen afnemen. Bloeddruk nemen ze in het ziekenhuis manueel, dus na onze stages in België waar alles gedigitaliseerd is, was het goed om deze techniek nog eens even op te frissen. De derde plaats wordt een ziekenhuis dat wat verder gelegen is, namelijk 15 minuten met een taxi. Het zou voor het eerst zijn dat UNiTED hiermee samenwerkt. Het ziekenhuis, Anfoega hosptial genaamd, is echter groter dus zou ons meer leerkansen kunnen bieden.

Naast deze drie plekken, die de basis van onze stage hier zullen vormen, zijn er ook nog andere projecten die hier lopende zijn. Hierover zullen we binnenkort nog meer te weten komen.
Bovendien organiseren ze af en toe ook outreach-projecten. Hierbij is het voornamelijk de bedoeling om screenings af te nemen. De meest voorkomende aandoeningen zijn hier hypertensie, diabetes en natuurlijk ook malaria, HIV, cholera en andere ziektes. Screening is heel belangrijk in deze afgelegen dorpjes. De bevolking heeft hier namelijk de gewoonte om pas hulp te zoeken wanneer ze echt ziektesymptomen ervaren, aangezien gezondheidszorg niet zo toegankelijk is voor hun. Dan is het echter vaak reeds te laat. Vandaar dat deze screenings van levensbelang kunnen zijn. We kijken al enorm uit naar onze eerste ervaringen hiermee.

Verder voelen we ons hier steeds meer thuis. We leren meer mensen kennen en hebben ook al heel interessante gesprekken gehad met verpleegkundigen in zowel het Sint-Patricks ziekenhuis als in het gezondheidscentrum. Zowel over hoe hun opleiding in elkaar zit als over andere zaken zoals de dienst “family planning” in het gezondheidscentrum. Dit is een dienst die hier een belangrijke rol speelt in het gezondheidszorgaanbod. Wij hadden er zelf nog nooit van gehoord, bij ons heb je wel sociaal werkers maar geen specifieke dienst hiervoor. Kortom helpen ze bij het managen van je familie. In het algemeen hebben gezinnen hier namelijk meer kinderen dan in België. Ze willen hiermee verzekeren dat elk kind binnen het gezin dezelfde kansen krijgt, daarmee willen ze waarborgen dat elk kind kan genieten van onderwijs en genoeg ruimte heeft binnen het huishouden. Ze proberen binnen deze dienst dus ook om de moeder de informeren over het moederschap en raad te geven. In katholieke instellingen, geloven ze echter enkel in “natuurlijke” family planning. Aangezien anti-conceptie niet echt thuis hoort in het conventionele katholiek denken. Hoewel dat Pearl, een verpleegkundige uit het gezondheidscentrum, ons wel vertelde dat de tendens om veel kinderen te maken hier wel aan het minderen is.

Deze week hadden we ook onze introductie in het Hardthaven, het kindertehuis waaruit UNiTED PROJECTS eigenlijk is voortgekomen. Edem, de oprichter van het project, wou namelijk iets doen met de toenemende vraag naar gezondheidszorg waar het kindertehuis steeds meer mee te maken kreeg. En zo ontstond UNiTED.

Het kindertehuis ontfermt zich voornamelijk over kinderen die te maken hebben (gehad) met HIV, of waarvan de ouders stierven aan de ziekte. Dit is het enige erkende kindertehuis in Ghana dat gespecialiseerd is in werken met kinderen met HIV. Zij sponseren ook enkele families in Kpando, zodat het mogelijk blijft voor de kinderen om thuis te blijven wonen.

Ook hebben we de lokale taal dat hier gesproken wordt al wat leren kennen, namelijk Ewe. We kennen nu onder anderen, Ndina wat “goedemorgen” betekent, Ndona is “goede namiddag” en Fianyina betekent “goedenavond”. Verder betekent Efoua “hoe gaat het?” waarop je kan antwoorden E me fo, wo ha efoa. Daarmee zeg je “Met mij alles goed, en gaat het met jou?”.

We kijken al uit naar volgende week, wanneer we onze eerste echte stagedagen gaan lopen!

Liefs, Silke & Suzie

Silke en Elizabeth, onderweg naar het kindertehuis

Suzie in het kindertehuis, Hardthaven

Suzie aan ons verblijf, wij slapen op het eerste verdiep

Ons verblijf en omgeving

Silke, Dong-Lu & Helena in een tuktuk onderweg naar het dorpscentrum

Suzie, reeds wat geacclimatiseerd

UNiTED PROJECTS bordje in Kpando

Aankomst Accra

Welkom op onze blog!

Hier zullen we komende 14 weken zo goed mogelijk onze ervaringen in Ghana neerschrijven.

Onze stage zal doorgaan in Kpando, een stadje te oosten van het grote Volta meer. Hier is UNiTED PROJECTS gevestigd, de organisatie die onze stage mogelijk maakt. We zullen in verschillende gezondheidscentra werken en, afhankelijk van de huidige noden en omstandigheden, deelnemen aan enkele outreach-projecten. Daar komen we hopelijk binnenkort meer over te weten!

Silke en ik hadden op voorhand al beslist dat we graag geld wouden inzamelen om medisch materiaal aan te kopen. Ze hadden ons namelijk verteld dat al het medisch materiaal sowieso wordt aangekocht in Europa, dus alles wat wij met ons zouden meenemen, is zowel economisch als ecologisch uitgespaard.

Het is ons uiteindelijk gelukt om 3 volle valiezen aan allerlei medisch materiaal te verzamelen. We willen iedereen die dit medemogelijk gemaakt heeft hierbij nog eens van harte bedanken! Het is werkelijk hartverwarmend hoeveel hulp we gekregen hebben!

En zo gezegd zo gedaan. Op 23 februari stonden we klaar in Zaventem met al onze valiezen. Klaar voor ons Afrikaans avontuur. Klaar om tonnen ervaring op te doen. Klaar om bij te leren en vooral ook te genieten.

Aankomst in Ghana

Dat Ghana een van de meest vriendelijke landen is van West Afrika, werd al meteen bevestigd bij aankomst in Accra. Meneer Kofi nam ons en onze 5 valiezen met plezier mee in zijn taxi. Hij bracht ons naar ons hotel, toonde onze kamers, en hielp ons meteen ook met het aankopen van een sim-kaart.
De volgende ochtend, tijdens een kleine wandeling in de buurt van ons hotel, werden we door een vriendelijke vrouw aangesproken. Joyce genaamd, die op weg naar de kerk bleek te zijn. Voor we het wisten werden we omringd door dansende vrouwen en klappende mannen. Heerlijk die zondagsmis. Ook hier werden we hartelijk ontvangen. In die mate dat we zelfs e-mails hebben uitgewisseld en we ons vooraan in de kerk mochten voorstellen.

Wegens autopech zijn we vandaag nog niet kunnen vertrekken naar Kpando, onze eindbestemming. In de plaats daarvan hebben we meteen Accra wat verder ontdekt, even genoten aan het strand en zitten we nu gezellig op de rooftop van ons hotel, ons eerste blogbericht te schrijven.
We hopen echter wel dat de auto tegen morgen vertrekkensklaar is, want zijn beiden enorm benieuwd naar de plek waar we komende 3 maand zullen spenderen.

Ondertussen hebben we tijdens ons avondmaal ook Edem leren kennen, co-founder van UNiTED PROJECTS. Een enorm aardige man die als doel heeft onze ervaring hier zo leerrijk mogelijk te maken, aangepast aan onze capaciteiten. Dus dat belooft!

Tot hoors!

Silke & Suzie

Vertrek in Zaventem, inclusief onze 5 valiezen

 

 

 

 

 

 

Doorheen de straten van Kokomlemle

Suzie in haar nopjes op het dakterras van ons verblijf in Accra

Misviering op zondag

Silke & Nana Ama, the lady who introduced us to her church.

Nana Ama & wij

Labadi Beach

Op de rooftop van ons verblijf in Accra