Ergotherapie: een veelzijdige job!

Bij Corazones Unidos mogen we zelf kiezen aan wie we therapieën geven en bij wie we dus denken dat ergotherapie een positieve invloed zal hebben. Deze week gaf Laurane therapie, aan twee kinderen met leerproblemen, omtrent de kleuren en het alfabet. Een van de kinderen is Laurane haar volgpatiënt. Hij is twaalf jaar maar kent nog steeds niet alle letters van het alfabet, laat staan dat hij al kan lezen. Toch is hij erin geslaagd om, zonder een jaar over te doen, in het vijfde leerjaar te geraken. We vragen ons af hoe het kind al die jaren heeft kunnen meevolgen zonder enige vorm van persoonlijke begeleiding. Heleen gaf deze week opnieuw therapie aan haar volgpatiënt omtrent kleuren en rompstabiliteit. Ze merkte dat betrokkenheid van ouders niet altijd een voordeel is voor hun kind. De moeder van de volgpatiënt helpt, met goede bedoelingen, gedurende de therapie. Ze neemt vaak handelingen over waardoor de patiënt deze niet volledig oefent. Ook heeft de patiënt een zeer kort concentratievermogen. Door de vele informatie en prikkels, die zowel door de therapeut als door de moeder gegeven worden, is hij snel afgeleid.

Ook hebben we een neurologische intakegesprek afgenomen bij drie patiënten waarbij men vermoedde dat ze een hersenletsel hadden ten gevolge van een CVA. Bij de eerste mevrouw konden we meteen het typisch klinisch beeld van een hersenbloeding vaststellen. De patiënt heeft een halfzijdige verlamming waardoor ze niet meer kan stappen en ook haar arm niet meer kan inzetten. We zullen proberen om de functionaliteit van de paretische arm te optimaliseren. Helaas dateert de hersenbloeding van juni en heeft de patiënt nog geen enkele vorm van behandeling ontvangen waardoor de prognose nu minder gunstig is. We zullen daarom ook al starten met het geven van eenhandigheidstraining. De tweede patiënt heeft ook een neurologische aandoening. Na een kort gesprek werd snel duidelijk dat het niet om een CVA ging. Hij stapte in tripel flexie, stotterde en was vertraagd in zijn handelen. Vooraleer we een behandelplan voor deze patiënt kunnen opstellen, is het belangrijk om eerst de juiste diagnose te kennen. Daarom werd er een afspraak bij een neuroloog in de hoofdstad vastgelegd. De laatste patiënt kwam zich aanmelden met evenwichts- en woordvindingsproblemen. Op het eerste zicht typische symptomen van een CVA maar toch ging het ook hier niet over een hersenbloeding. Op scans van de hersenen was namelijk enkel atrofie zichtbaar. Dit verklaart de problemen op vlak van communicatie. Na een kort onderzoek werd ook de oorzaak van het evenwichtsverlies gevonden. De patiënt is slechtziend en had geen idee dat zijn bril niet meer de juiste sterkte had. Een afspraak bij de oogarts zal al veel verhelpen.

Ons takenpakket bij Corazones Unidos is dus veelzijdig. Het gaat van behandelen van neurologische stoornissen bij zowel volwassenen als kinderen tot remediëring bij alle soorten leerproblemen. Binnenkort zullen we ook adviezen geven over woning- en meubelaanpassingen.

 

Miraflor

Ondanks dat het weekend was, waren we weer vroeg uit de veren. Om de bus naar het natuurreservaat Miraflor te halen, moesten we om 5u opstaan. Even leek het er op dat we niet meer bij op de bus zouden passen. Maar naar onze verbazing slagen ze hier in Nicaragua er toch altijd in om voor iedereen nog ergens een plaatsje te vinden. Al betekent dit dat men zich in alle mogelijke posities moet wringen en geen rekening meer kan houden met andermans persoonlijke ruimte. We logeerden, in een klein gehucht, bij een familie die een “cabaña” verhuurde en voor ons typisch Nicaraguaans eten maakte.

De man van de familie was onze gids die ons meenam naar de mooiste plekken van Miraflor. Zo kwamen we na een kleine wandeling door bossen en plantages aan bij een prachtige waterval. Het water was ijskoud maar toch hebben we enorm genoten van een frisse duik.

Daarna maakten we voor het eerst kennismaking met een van de regenwouden in Nicaragua. In het woud stond een mengelmoes van tropische vegetatie. Gigantische bomen van 200 jaar oud waren omringd door bamboeplanten, bananenbomen en palmen. Op onze weg lag een omgevallen boom met een doorsnede zo groot dat we er zelfs konden doorkruipen. Doordat het woud zo dichtbebost was, hebben we geen tropische dieren gezien maar konden we wel genieten van de prachtige geluiden.

Onze eerste therapieën gegeven

Onze tweede stageweek begon onverwachts met een extra “vrije dag”. We stonden zoals vooraf afgesproken om 7u ’s ochtends op de stoep te wachten tot de Jeep van Corazones Unidos ons zou komen ophalen. Om 8u30 was er nog steeds geen Jeep gepasseerd en begonnen we te twijfelen of ze op Nicaraguaanse stijl te laat kwamen of dat ze ons vergeten waren. Achteraf bleek dat er een miscommunicatie was. Eduardo was ons namelijk vergeten meedelen dat de Jeep al om 5u ’s ochtends zou passeren. Om de dag toch zinvol in te vullen besloten we om aan onze stageverslagen te schrijven en onze eerste therapieën op te stellen.

Om de verloren stage-uren in te halen, hebben we donderdag een extra lange dag gewerkt. De dag begon met huisbezoeken in Terrabona. Zoals eerder vermeld is het doel hiervan potentiële patiënten leren kennen. We kwamen in contact met twee ouderen personen die enkele jaren geleden een CVA hebben gehad. Zij zullen wellicht vanaf volgende week naar de polikliniek komen. Daarom zullen we de komende weken aan hen therapieën geven waarbij we ons focussen op gangrevalidatie en fijne motoriek. Ook leerden we een kind met osteogenesis imperfecta kennen. Ten gevolge van zijn slechte zithouding heeft hij een scoliose ontwikkeld. Wanneer we volgende week terug op huisbezoek gaan, zullen we ook langsgaan bij hem op school. Daar gaan we advies geven omtrent zijn zithouding om verdere misvorming te voorkomen. Na de vaste werkuren in Terrabona zat de dag er nog niet op. We zijn nog langsgegaan bij de volgpatiënt van Heleen om er een heteroanamnese af te nemen en de context waarin het kind leeft in kaart te brengen. De precieze diagnose van het kind is nog onduidelijk. Het kind is op dit moment gediagnosticeerd met cerebrale parese maar in de medische documenten, die we kunnen inkijken, staat tegenstrijdige informatie vermeld. Dit moeten we dus nog verder uitpluizen. Om de 10 uur durende werkdag in stijl af te sluiten nodigde Eduardo ons uit om nog een fris pintje te gaan drinken. Hier zeiden we natuurlijk geen nee tegen!

De twee andere stagedagen hebben we onze eerste therapieën gegeven aan de volgpatiënt van Heleen in Los Pepitos. Het doel van de eerste therapie was vooral om het spastisch gangpatroon van de patiënt in kaart te brengen. Ook kwamen we hierbij te weten dat het kind op zesjarige leeftijd de vijf basiskleuren nog niet kent. Bij de tweede therapie lag de focus bij het optimaliseren van de rompstabiliteit en het aanleren van de kleuren. Aan de hand van een spelletje, gebaseerd op sjoelbak, probeerde Heleen deze doelen te bereiken.

Deze week stonden we al wat meer op onze eigen benen. We kijken er naar uit om meer en meer onze eigen patiënten te kunnen behandelen, mee te werken aan hun evolutie en hopelijk resultaten te boeken.

Vamos a visitar a Léon

Na de eerste week stage waren we toe aan een weekendje ertussenuit. Impulsief besloten we om de koloniale stad Léon te bezoeken. Zonder enige voorbereiding sprongen we zaterdagochtend vol goede moed de bus op. Deze bleef naar Nicaraguaanse gewoonte staan tot elke mogelijke plaats bezet was. Zo bleven we anderhalf uur wachten voor we effectief vertrokken. In Léon aangekomen werden we overweldigd door de enorme drukte die er heerste in de kleine marktstraten rond de busterminal. In een “taxi en bicicleta” werden we naar het centrum gereden. Aangekomen in het centrum van Léon gingen we op zoek naar een hostel dat nog plaats vrij had voor drie personen. Daar werden we voor het eerste geconfronteerd met het feit dat we hals over kop vertrokken waren. Bij de check-in bleek dat Laurane en Charlot hun paspoort niet bij hadden en dit was noodzakelijk bij de administratie. Even leek het er op te lijken dat we de nacht op straat zouden doorbrengen. Maar na het inroepen van een hulplijn in België lukte het hen uiteindelijk om een kopie van het paspoort vast te krijgen.

Eenmaal geïnstalleerd, besloten we om de stad te gaan verkennen. Na even rondlopen in de stad, hadden we genoeg gezien en namen we de bus naar la playa Las Peñitas om ons af te koelen. We keken er naar de zonsondergang met een cocktail in de hand. Een betere ontspanning konden we ons niet inbeelden! Tegen de avond keerden we terug naar de stad om nog een glimp van een plaatselijk festival op te vangen. De volgende ochtend boekten we een trip naar Cerro Negro die nog geen 10 minuten later aanving. Het was een uur omhoog stappen met ons board op onze rug om er later op 1 minuut van af te glijden. Maar het was zeker de moeite waard want het zicht bovenop de vulkaan was adembenemend en de snelle afdaling gaf ons een zalig gevoel!

Eerste stageweek

Maandag maakten we kennis met het project ‘Corazones Unidos’ waar we de komende twee maanden stage zullen lopen. We kregen een rondleiding in het nieuwe gebouw van ‘Pro Salud’ (onder deze organisatie zijn een heel aantal projecten ondergebracht, waaronder ook Corazons Unidos). Ook werden alle formaliteiten met Eduardo en Magali, de kinesisten waar we mee zullen samenwerken, in orde gebracht. Wanneer alles besproken en geregeld was, zijn we met hen uniformen en schoolmateriaal gaan kopen dat gratis aan schoolgaande kinderen met een beperking wordt gegeven. ’s Avonds kwam Eduardo ons onverwachts uitnodigen om mee te gaan naar een klein festival ter ere van Ruben Darío. Dit is een zeer bekende dichter die geboren is in dit stadje en waarnaar het later ook vernoemd is. De bevolking is zeer trots dat Ruben zijn roots in Darío liggen en dit was duidelijk merkbaar door de emotionele speeches, voordrachten en dansen. 

 

 

 

 

Dinsdag werden we opgepikt om naar de polikliniek in Terrabona te gaan. Onderweg naar Terrabona hield de Jeep soms halt zodat collega’s konden instappen. Tot onze grote verbazing bleven er maar mensen bijkomen. Uiteindelijk zaten we met zoveel (15!) in de Jeep dat we zelfs op elkaars schoot moesten zitten. En dat allemaal op een zeer hobbelige weg die ongeveer een uur duurt. Eenmaal aangekomen zaten de patiënten al te wachten in de polikliniek. Toch kregen we nog een korte rondleiding en werden we aan de rest van het team voorgesteld. Gedurende de dag hebben we vooral de therapieën geobserveerd en kennisgemaakt met de kinderen en hun pathologieën. Onze eerste indruk van de omgeving was zeer positief, mooie therapiezalen en een grote hoeveelheid aan materiaal. Ook merkten we op dat het in de voormiddag veel drukker is dan in de namiddag. Na navraag kwamen we te weten dat dit komt omdat de patiënten de laatste bus naar huis moeten halen. Er zijn echter ook enkele verschillen met de Belgische manier van werken. Mensen komen en gaan tijdens de therapiesessies waardoor er weinig privacy is en het redelijk druk kan worden. Ook nemen de kinesisten hier de rol op van zowel fysiotherapeut, logopedist als ergotherapeut. Ze moeten dus een zeer grote waaier aan kennis bezitten.

 

 

 

 

 

 

Woensdag zijn we een halve dag de therapieën gaan mee volgen in Los Pepitos. Dit is een project waarmee een functioneel samenwerkingsverband met Corazones Unidos is uitgebouwd. Magali en Eduardo werken er samen met twee kinesisten die voor een andere organisatie werken. Ook hier merken we op dat er weinig privacy is, aangezien dat de wachtzaal zich in de therapieruimte bevindt. Een groot verschil met de polikliniek in Terrabona is dat er in Darío zwaardere vormen van beperkingen voorkomen maar dat er helaas heel wat minder therapiemateriaal beschikbaar is. In de namiddag hebben we Magali geholpen bij het afwerken en versieren van zelfgemaakte zitortheses. Deze dienen om een juiste zithouding bij de kinderen te stimuleren. 

Donderdag zijn we weer naar Terrabona gegaan. Laurane heeft opnieuw een dag de therapieën in de polikliniek mee gevolgd. Ze kwam tot de vaststelling dat er heel wat andere kinderen aanwezig waren voor de therapie. We verwachten dat dit helaas een grote invloed zal hebben op de opvolging van onze volgpatiënten. Ook zal het moeilijk zijn om therapieën voor te bereiden omdat we op voorhand niet weten wie er allemaal aanwezig zal zijn. Dit zal onze creativiteit zeker op de proef stellen. Maar we gaan de uitdaging graag aan! Heleen is mee huisbezoeken gaan doen in de regio rond Terrabona. Ze maakte een eerste kennismaking met de meest arme bevolking van Nicaragua en hun leefomstandigheden. Het doel van de bezoeken was om potentiële patiënten te leren kennen, hun omgeving te analysen en hen uit te nodigen om naar de polikliniek te komen.

De vele maaltijden met bonen werden Laurane vrijdag wat te veel waardoor ze niet meekon naar de laatste stagedag van de week. Heleen is naar een bergdorpje geweest, genaamd Ocote. Hier wordt therapie aangeboden aan 5 kinderen met een beperking. Om de twee weken gaat Eduardo naar hen omdat zij te afgelegen wonen om naar de polikliniek te komen. De therapieën vinden allemaal in hetzelfde huis plaats. Tijdens de behandeling van het eerste kind kwam de huismoeder een kip tonen. Heleen wist niet goed wat er aan het gebeuren was. Later hoorde ze gekrijs vanuit de keuken afkomstig van de kip. Toen werd het allemaal wat duidelijker. Als middageten kreeg ze dan ook diezelfde kip voorgeschoteld. Verser kan het niet! 

We kunnen besluiten dat het een zeer leerrijke en vermoeiende week was. Vanaf volgende week zullen we al wat meer doen dan alleen observeren. We kijken er naar uit maar zijn ook blij dat we een weekend kunnen ontspannen.

 

De laatste vrije dagen

Estelí staat bekend om zijn vele sigarenfabrieken. Daarom kon een bezoek eraan niet ontbreken. Meteen wanneer we binnenkwamen werden we overweldigd door de sterke geur van tabak die er hing. We volgden het proces van de oogst tot het eindproduct, en tot onze verbazing verliep de hele productie nog steeds handmatig. Op het einde van de tour passeerden we nog een kleine winkel met sigaren die gemaakt waren in de fabriek. Om ons echt helemaal in het proces te verdiepen besloten we om op het einde van de dag één van onze gekochte sigaren aan te steken.

Om ons laatste vrije weekend in stijl af te sluiten, zijn we met lokale bevolking naar een discotheek gegaan. In België kunnen ze nog veel leren van de manier waarop hier wordt uitgegaan. De hele nacht door kan je voor een spotprijs maaltijden bestellen aan de toog, er worden eet- en drinkwedstrijden gehouden om het publiek te entertainen en er wordt op een sensuele manier gedanst maar de mensen blijven steeds respectvol naar elkaar toe.

Eenmaal uitgerust van het nachtleven zijn we een canyoning gaan doen in Somoto. Een tour van 6 uur waarin er een afwisseling was tussen wandelen, zwemmen en springen in het water leidde ons door de prachtige natuur. Helaas was het voor Nicaraguaanse normen slecht weer. Het was slechts 25°C en licht bewolkt. Op het einde van de dag kregen we nog een heerlijke maaltijd voorgeschoteld.


Op verkenning

Dinsdag leek het beter te gaan met Heleen dus besloten we om nog eens wat van de omgeving rond Estelí te gaan verkennen. Het was behoorlijk spannend want het was de eerste keer dat we de bus moesten nemen. We voelden ons een beetje onwennig op de bus want wanneer we opstapten waren bijna alle plaatsen al bezet en iedereen keek ons raar aan. Uiteindelijk vonden we toch een plaats en werden we verrast door de vele verkopers die met zware hoeveelheden voedsel op de bus rond kwamen en bedelaars die om een centje kwamen vragen. Op de bus werden we geëntertaind door luide muziek. We verschoten ervan dat de bus op de rurale steile wegen kon rijden. Wanneer we aan onze halte afstapten begonnen we aan de wandeltocht door het platteland tussen de velden en boerderijen. Voor we het beseften waren we al op onze bestemming. We konden nog verder tot aan een uitkijkpunt maar helaas hadden we niet veel tijd meer en keerden we terug zodat we zeker onze bus niet zouden missen.

Woensdag hebben we een tour gedaan met gids naar el salto de Colocondo. Ze hadden ons op voorhand gewaarschuwd dat het een zware tocht zou worden. Toch begonnen we er met goede moed aan. We namen de bus naar een hoger, in de bergen gelegen, gehuchtje en van daaruit vertrokken we richting de waterval. We passeerden veel verschillende soorten vegetaties. We stapten door uitgestrekte vlaktes maar ook door dichtbebost woud. Hierdoor kwamen we veel verschillende dieren tegen zoals koeien, varkens en paarden die overal gewoon los rondliepen. Meerdere keren hoorden we ook kreten van apen die we zeer graag wilden zien. Maar we moesten geduld hebben tot op de terugweg om een kleine glimp van hen op te kunnen vangen. Ook zagen we een slang waarvan de gids zelfs verschoot van zijn grootte. Na drie uur te hebben gewandeld kwamen we eindelijk aan de waterval aan waar we op adem kwamen, iets aten en ons verfristen. De terugweg was het zwaarste gedeelte van de wandeling met veel steile beklimmingen. We moesten elkaar aanmoedigen om de top te bereiken, het was zelf zo erg dat Charlot dacht dat ze ging sterven en op een van de kleurrijke kerkhoven terecht zou komen. Om energie op te doen, gingen we langs een kleine boerderij waar we mandarijnen van de bomen mochten plukken. Gedurende de hele wandeling kwamen we niemand anders tegen. Wat een verschil met de drukte in Estelí! Omdat hier slechts enkele bussen per dag rijden moesten we een tijdje wachten op de bus terug. Ook maakten we kennis met de snelle weersveranderingen in Nicaragua. We hadden de hele dag volle zon en plots werd het bewolkt en begon het uit het niets te miezeren. Dit was een toffe verfrissing na de inspanning.